Większość z nas choć raz doświadczyła lub przynajmniej była świadkiem sytuacji, w której dziecko bije. Rodzi to w dorosłych wiele obaw. Gdzie popełniliśmy błąd? Przecież w naszym domu nie ma agresji! Czy on mnie nie szanuje? Czy nie jestem wystarczająco dobrym rodzicem? Dziś o tym, dlaczego dzieci biją.
Dlaczego dzieci biją?
Mówi się, że jedyne stwierdzenie, co do którego wszyscy psychologowie są zgodni, brzmi „to zależy”. Nie inaczej jest z biciem. Bywa tak, że jest ono rozwojowe i wynika z wieku naszego malucha, bywa, że kryją się za nim niezaspokojone potrzeby oraz nabyte doświadczenia i obserwacje. Jedno jest pewne! Warto pochylić się nad poszukiwaniem przyczyny, ponieważ bardzo często (zawsze?) to właśnie dzięki niej dopasujemy właściwe sposoby na wyciszenie takich zachowań i nauczenie nowych.
Czują się zagrożone
Warto pamiętać, że spojrzenie dziecka na świat jest zupełnie inne niż nasze. Z tego względu dzieci odbierają niektóre sytuacje jako zagrażające. Sytuacje, o których my zupełnie nie myślimy w ten sposób.
Zagrażać może więc koleżanka, która jeszcze nic nie zdążyła zrobić, ale weszła na teren naszej pociechy. Zagrażać może dotknięcie, nawet czułe, ale takie którego maluch się nie spodziewał. Bardzo często największe „łobuzy”, to dzieci, które same są źle traktowane, a ich zachowanie wynika z poczucia bezsilności.
Regulują emocje
Bicie jest jedną z pierwszych dostępnych dzieciom strategii na rozładowanie złości lub innych silnych emocji. Dzieci w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym (a w zasadzie jeszcze dużo, dużo dłużej) regulują się poprzez ciało. Mogą więc biegać, skakać, uderzać albo właśnie bić. Nie w intencji zrobienia krzywdy czy zranienia, a poradzenia sobie z napięciem, które odczuwają. Nie jest to więc informacją dla nas o tym, że dziecko jest agresywne, a jedynie, że brakuje mu umiejętności innego, bardziej akceptowanego sposobu radzenia sobie.
Przeczytaj też: Co to znaczy rozmawiać o emocjach?
Doświadczają bicia
Dzieci uczą się głównie przez doświadczanie i obserwacje. Jeśli więc same są bite przez innych, będą powtarzać te zachowania, traktując je jako właściwy sposób rozwiązywania konfliktów. Bardzo często dzieci, które same doświadczają klapsów czy szarpania, prezentują podobne zachowania wobec dorosłych i rówieśników. Warto przyjrzeć się również relacjom dzieci w placówkach. Nie bez znaczenia są też bajki, które dzieci oglądają.
Potrzebują silnych bodźców
Istnieje grupa dzieci, która potrzebuje bodźców silniejszych niż te, których dostarcza im codzienność. Potrzebują stymulacji układu czucia głębokiego i zaspokajają tę potrzebę właśnie biciem. Poszukują bodźców, które by je pobudzały. Wiąże się to z trudnością w odbiorze, rozpoznawaniu i przetwarzaniu bodźców.
Chcą nawiązać kontakt
Dla dzieci bicie często jest sposobem na zaproszenie kogoś do zabawy. Szukają w ten sposób uwagi, kontaktu, bliskości. Bywa, że nasila się to w chwilach, w których dzieci czują, że nie mają bliskiej więzi z rodzicami czy innymi ważnymi dla siebie osobami. Takie zachowania mogą się zdarzać również w sytuacji dużych zmian w życiu dziecka. Na przykład kiedy pojawia się rodzeństwo, mama wraca do pracy lub maluch idzie do placówki.
Zastanów się!
Szukając przyczyny, warto zastanowić się dlaczego dziecko tak się zachowuje. Dowiedzieć się tego, jak wygląda typowy rozwój dziecka w wieku naszej pociechy. Poszukać, o co stara się zadbać swoim zachowaniem nasz maluch i nauczyć go innego sposobu dbania o to.