Bycie rodzicem to nieustający rozwój. Mnóstwo przepięknych, ale i trudnych chwil. I kiedy bardziej świadomie wchodzimy w to rodzicielstwo, okazuje się, że styli wychowania i metod mamy do wyboru całkiem sporo. Ten wybór może paraliżować. Im więcej czytamy i słuchamy, tym więcej wiemy i tym trudniej jest nam podjąć decyzję, co sprawdzi się najlepiej. Wtedy też często zaczynają pojawiać się pytania: „który styl wychowania wybrać?”, „jakim chcę być rodzicem?” czy „co będzie najlepsze dla mojego dziecka?”.
Czym jest styl wychowania i jak podejść do jego wyboru?
Często, zanim jeszcze w życiu pojawi się dziecko, mamy już pewne wyobrażenia na temat tego, w jaki sposób chcielibyśmy podejść do wychowania. Na co dzień spotykamy innych rodziców i widzimy, co nam się podoba, a co totalnie nie jest zgodne z naszymi wartościami. I to, co obserwujemy u innych: ich podejście do wychowania, sposób zajmowania się dziećmi czy to, w jaki sposób odpowiadają swoim dzieciom i czego od nich oczekują, reprezentuje różne podejścia do wychowania (a czasem nawet ich kombinacje). Może nam się coś podobać, inspirować nas, a może też budzić w nas kompletnie sprzeczne uczucia i emocje. Im więcej jednak czytamy, słuchamy i oglądamy, tym lepszy ogląd mamy na to, jakim będziemy chcieli być kiedyś rodzicem.
I kiedy przychodzi ten moment, że zostajemy rodzicami, nie musimy czerpać wyłącznie z jednego stylu lub tylko z podejścia. Możemy eksperymentować i mieszać; sprawdzać co nam pasuje i co na danym etapie rozwoju będzie wspierało nas i nasze dziecko. Możemy też czasem działać spontanicznie lub kompletnie nie mieć pojęcia, co robimy.
Może masz tak, że czasem po prostu czujesz, że to, co robisz, jest słuszne i podświadomie wiesz, że w tej sytuacji tak właśnie chcesz postąpić.
Pamiętaj, żeby nie przyjmować wszystkiego, co oglądasz, słuchasz i czytasz bezkrytycznie. Patrz na te informacje przez pryzmat swoich filtrów, potrzeb i wartości. Słuchaj siebie. Dzięki takiemu kompasowi zdecydowanie łatwiej będzie Ci nie wpaść w pułapkę szukania jedynego najlepszego rozwiązania. Inspiruj się, szukaj i sprawdzaj. To, że jakaś metoda czy styl wychowania mogą Ci się wydawać „idealne” nie oznacza, że sprawdzą się u Ciebie. Zobacz, z czym Ty czujesz się dobrze i co jest w zgodzie z Tobą.
A jeśli w pewnym momencie zdasz sobie sprawę, że popełniłaś błąd? Zawsze możesz to naprawić. Bądź cierpliwa, wyrozumiała i nie oczekuj, że coś będzie jakieś konkretne i stanie się w takim, a nie innym czasie. Czerp z tego, co najpiękniejsze w byciu rodzicem tu i teraz. A wiedza, którą zdobywasz, niech będzie tego uzupełnieniem.
Który styl wychowania jest dla Ciebie jako rodzica najlepszy?
To zależy! Kiedy zostajesz rodzicem, zmienia się cała Twoja rzeczywistość. Może chciałabyś mieć mapę lub przewodnik po rodzicielstwie, żeby było Ci nieco łatwiej lub masz poczucie, że inni je mają. I jeśli tak jest, to muszę Ci powiedzieć, że coś takiego nie istnieje.
I nie jest tak, że inni lepiej od Ciebie radzą sobie w byciu rodzicami, mają jakąś tajemną wiedzę. Oni po prostu szukają. Czytają, oglądają, słuchają i… sprawdzają, z czym oni, ale też z czym ich dzieci czują się dobrze. Z czasem wiedzą już, co im służy i co zostaje, a co zdecydowanie chcieliby zmienić.
A od czego możesz zacząć?
Przygotowałam dla Ciebie kilka narzędzi
Jeśli zastanawiasz się, który styl wychowania wybrać i jeśli czujesz się przytłoczona i masz wrażenie, że sama już nie wiesz, w którą stronę pójść, to chciałabym Ci pokazać kilka narzędzi, z których już dziś możesz skorzystać. Dzięki nim będziesz mogła spojrzeć na siebie nieco łagodniej. Łatwiej będzie Ci być w komunikacji ze sobą i ze swoim dzieckiem:
1. Skrzynka cierpliwości
Pomoże Ci być przy dziecku. Nie da się jej kupić, ale można zrobić ją samodzielnie (w swojej własnej głowie). Możesz ją budować każdego dnia, dbając o siebie, swoje emocje, samopoczucie i myśli, czyli troszcząc się o siebie. Masz wtedy o wiele więcej miejsca na wyrozumiałość, empatię i po prostu bycie obok; towarzyszenie. A czasem to właśnie w zupełności wystarczy.
2. Pęseta do zauważania potrzeb
Potrzeby każdego członka rodziny są ważne i o wszystkie powinniśmy starać się dbać. Każdego dnia. Czasem bardzo trudno jest nam się zatrzymać i sprawdzić, co czują nasi najbliżsi. Ba, czasem nawet zapominamy zapytać o to same siebie! Pamiętaj, że jeśli potrzeby Twoje i innych, bliskich Ci osób, nie będą spełnione, to wkrótce pojawi się złość, frustracja i mniejsza wyrozumiałość wobec tego, co jest. Dlatego co jakiś czas upewniaj się, że zarówno potrzeby i oczekiwania, Twoje jak i Twoich najbliższych, są zauważone i zaopiekowane.
3. Dłuto do wspierania rozwoju dziecka
WSPIERANIA, a nie rzeźbienia po swojemu. Dzieci nie muszą spełniać wizji i oczekiwań swoich rodziców i warto je tego uczyć na każdym etapie rozwoju. Zostając rodzicami, chcemy wiedzieć, co robić i jak to robić, żeby było dobrze. Czasem boimy się popełnić błąd czy spojrzeć na sytuację z innej perspektywy. Często też myśląc o wychowaniu, wiemy, czego NIE chcemy lub co bardzo chcemy (ale czasem nie wiemy jak). Możemy na przykład chcieć wychować dzieci, zupełnie inaczej niż nas wychowano. I kiedy widzimy, ile istnieje podejść i filozofii często wpadamy w pułapkę i nie robimy nic lub odwrotnie… robimy wszystko na raz.
4. Okulary do zauważania przyczyn zachowań dziecka
Wszystko, co robią dzieci, ma jakiś sens. Czasem jednak nam dorosłym może się wydawać coś zupełnie innego. Pamiętaj jednak, że patrzysz ze swojej, starszej, perspektywy i przez swoje filtry. Jako dorośli mamy już pewien bagaż doświadczeń, przemyśleń i wniosków. Wydaje nam się, że wiemy, do czego coś prowadzi i jak się to skończy. I czasem mamy rację. Ale kiedy obserwujemy nasze dzieci, dajmy im przestrzeń i dowolność. Dajemy im być sobą, popełniać swoje błędy i robić rzeczy po swojemu. Przyglądajmy się, obserwujmy. Towarzyszmy, pytajmy, ale starajmy się nie oceniać. Nie zawsze musimy rozumieć, ale możemy wspierać i być obok. Czasem to wystarczy.
5. Lupa do zauważania tego, co dzieci mówią między słowami
jak dobrze wiesz, dzieci nie zawsze mówią, o co im chodzi wprost. Czasem sformułowanie „pobaw się ze mną”, oznacza „chce ci coś powiedzieć” a czasem „nudzi mi się”. I kiedy poznajemy nasze dziecko, uczymy się też tego, w jaki sposób się komunikuje i co chce nam powiedzieć. Pamiętaj, że dzieci nie zawsze mają wiedzę i narzędzia do tego, żeby dobrze radzić sobie z codziennością (tak jak my!). One dopiero wchodzą w ten dorosły świat, który my już tak dobrze znamy. Warto być jednak uważnym na to, co dziecko mówi, nie mówiąc nic, a zachowując się w określony sposób. Pozwoli Ci to nie tylko być z dzieckiem, pomóc mu i wspierać je w trudniejszych chwilach. Pozwoli też nawiązać więź, która na kolejnych etapach będzie się tylko umacniać.
Jaki styl wychowania wybrać?
Nie musisz za wszelką cenę wybierać jednego stylu wychowania, jeśli podświadomie czujesz, że nie pasuje Ci jedna konkretna metoda czy jeden styl. Postępuj w zgodzie ze sobą i bądź w swojej prawdzie. Wybierz to, co pasuje Tobie, ale i Twojemu dziecku. Czytaj, wdrażaj i sprawdzaj, jak Wam w tym jest. Możesz skupić się na jednym stylu, a możesz czerpać z kilku jednocześnie. A jeśli nie wiesz, pytaj i sprawdzaj. Im bardziej będziesz świadoma, tym lepsze decyzje będziesz później podejmować. Będziesz bardziej wiedziała, czego chcesz i jakim rodzicem chcesz być.
