Spędzenie czasu z dziadkami może być dla dziecka wspaniałym doświadczeniem – pełnym miłości, ciepła, a przede wszystkim odkrywania tego, że na świecie jest wielu dorosłych, na których może ono liczyć. Wiem jednak, że nie dla każdego malucha przebywanie z najbliższymi, ale bez rodzica, jest łatwym zadaniem. Niektóre dzieci od początku uwielbiają przygody z dziadkami, inne potrzebują więcej czasu, by oswoić się z rozłąką z mamą lub tatą. Jak sprawić, by maluch czuł się swobodnie, spędzając czas z babcią i dziadkiem, a rodzice mogli w tym czasie odpocząć lub pójść na randkę?
Kiedy myślimy o rozpoczęciu przez naszą pociechę żłobka, przedszkola, czy nawet szkoły od razu w naszej głowie pojawia się słowo „adaptacja”. Nie inaczej jest, kiedy chcemy, by dziecko pozostało bez nas pod opieką dziadków. Rozłóż ten proces na małe kroczki.
Krok pierwszy: pozwól maluchowi dobrze poznać dziadków
Dziecko lepiej znosi rozłąkę, gdy czuje się bezpiecznie z osobami, z którymi zostaje, i w miejscu, które zna. Dlatego warto zadbać o budowanie relacji z dziadkami. Kiedy towarzyszysz im w takich spotkaniach, masz szansę poprzyglądać się, czy dziadkowie rozumieją wnuka i jego potrzeby, czy może potrzebują Twoich podpowiedzi na wspólne spędzanie czasu. Bądź jednak ostrożna z dawaniem im instrukcji czy wytycznych. Pamiętaj, że babcia i dziadek mają prawo do swoich pomysłów, do bycia z wnukiem po swojemu i ich relacja może być zupełnie inna, niż twoja z dzieckiem.
Jeśli to możliwe, dobrze by było, gdyby dziecko miało swoją przestrzeń w domu dziadków – np. ulubiony kocyk, książki czy pudełko z zabawkami. To da mu poczucie, że jest u siebie.
Krok drugi: przygotuj malucha na rozłąkę
Każdy z nas lubi wiedzieć, co go czeka. Szczególnie dzieci potrzebują tej wiedzy, by czuć się bezpiecznie. Opowiedz maluchowi, jak spędzi czas z dziadkami. Uprzedź, że Ciebie w tym czasie z nim nie będzie: „Dziś idziesz do babci i dziadka. Dziadek mówił, że pójdziecie na plac zabaw, a kiedy wrócicie, babcia zrobi twoje ulubione naleśniki”. Pamiętaj, by mówić o rzeczach, które są pewne. Nie zapewniaj, że będzie wspaniale i cudownie, bo nie wiesz, jaki odbiór tej sytuacji będzie miało dziecko. A Ty, jako rodzic, masz dawać mu pewność, że zawsze może Ci ufać.
Ważnym etapem przygotowania jest też pakowanie się do dziadków. Nawet jeśli maluch jedzie tam na chwile, warto by miał ze sobą rzeczy, które kojarzą mu się z domem i rodzicami.
Krok trzeci: zacznij od krótkich rozstań
Jeśli dziecko nie jest przyzwyczajone do zostawania z dziadkami, warto zacząć od krótkich spotkań. Pierwsze rozstania mogą trwać dosłownie kilkanaście minut. W tym czasie możesz iść np. na krótki spacer lub do sklepu osiedlowego. Zawsze mów maluchowi, kiedy wrócisz, a po powrocie podkreśl, że dotrzymałaś słowa i jesteś zgodnie z umową. Dzięki temu Twoja pociecha stopniowo zacznie się oswajać z myślą, że rodzic wychodzi, ale zawsze wraca.
Niektórzy rodzice mają poczucie, że „ciche wyjście” ułatwi dziecku rozłąkę. Niestety jest dokładnie odwrotnie. Choć w chwili rozstania rzeczywiście może to pomóc uniknąć płaczu, to kiedy dziecko nagle odkryje, że mamy lub taty nie ma, może poczuć lęk i stracić poczucie bezpieczeństwa, a w przyszłości bardziej Was pilnować.
Krok czwarty: dostosuj długość rozłąki
Obserwując, jakie emocje towarzyszą dziecku podczas i po spotkaniach z dziadkami, oceniaj gotowość do coraz dłuższych rozstań. W końcu daj mu (i sobie!) szanse na nocowankę u babci i dziadka. Kiedy już nadejdzie ten czas, przekaż opiekunom informację, do jakich wieczornych rytuałów jest przyzwyczajony Twój maluch. Niech dziadkowie, podobnie jak wy w domu, przeczytają książeczkę przed snem, pamiętają o ukochanej przytulance albo niech zostawią delikatne światło, jeśli dziecko nie lubi ciemności.
Krok piąty: zadbaj o siebie
Rozłąka to nie tylko wyzwanie dla malucha – to również duża zmiana dla rodzica. Rozstanie może budzić w Tobie nie tylko radość na czas spędzony tylko ze sobą, ale też mnóstwo obaw o samopoczucie dziecka, niepokój, czy ono sobie poradzi, aż po tęsknotę. Zrób wszystko, by tych strachów nie przerzucać na swoją pociechę! Przypominaj sobie, że zostawiasz malucha w dobrych rękach, z osobami, które go kochają, a rozłąka to ważny krok w jego rozwoju.
Jeśli podczas pożegnania widzisz smutek na twarzy swojego dziecka, pamiętaj że może to oznaczać tylko tyle, że w tym momencie jest mu trudno, a nie że cierpi. Maluchy wyczuwają emocje dorosłych, dlatego pokaż swoją postawą, że jesteś pewna, że zostawienie dziecka pod opieką dziadków to dobry pomysł. Często, kiedy tylko rodzice znikają z zasięgu wzroku, maluchy oddają się fantastycznej, beztroskiej zabawie. A jeśli będzie inaczej, możesz umówić się z babcią i dziadkiem na jakiś znak.
Kiedy nic nie wychodzi
Niektóre dzieci potrzebują więcej czasu, by poczuć się komfortowo bez rodziców. Wiek, w którym to się dzieje, to bardzo indywidualna kwestia. Jeśli wspomniana na początku adaptacja wydaje Ci się trwać zbyt długo, zastanów się, czym może być spowodowana:
- Czy wyzwaniem jest lęk przed rozstaniem z rodzicem, czy może jeszcze nie dość dobrze zbudowane poczucie bezpieczeństwa w relacji z dziadkami?
- Czy Twój maluch miał złe doświadczenia związane z rozłąką z Tobą?
- Czy dziadkowie zapewniają mu wystarczająco dużo uwagi i czułości?
Przyzwyczajanie dziecka do zostawania z dziadkami to proces, który wymaga czasu, cierpliwości i zrozumienia, ale warto przez niego przejść! Jeśli chcesz wesprzeć malucha w tej przygodzie, posłuchajcie razem audiobajki „Kazik i nocowanka u dziadków”.
